บทที่ 13 Myasthenia gravis

ในที่สุด ผมก็ได้กลับมาตรวจที่พิษณุโลก ผมไปพบอาจารย์ทางอายุรกรรม ผลคือเป็น myasthenia gravis

ผมรู้ทันทีโดยไม่ต้องมีคำอธิบายมากมายเพราะผมก็เป็นหมอ

อาจารย์บอกเพียงแต่ว่าต่อไปต้องปรับเปลี่ยนการดำเนินชีวิตใหม่ หายเครียด ห้ามอยู่ในที่ร้อนๆ ห้ามป่วย

แล้วก็สั่งยามาให้ผมกิน

วินาทีแรกที่รู้ว่าตัวเองเป็นโรคอะไรนั้น ผมไม่ได้เครียดเพราะในใจลึกๆแล้วกลัวจะเป็นโรคอย่างอื่นที่รุนแรงกว่านี้

แต่รู้ว่าเป็นโรคนี้ก็เลยโล่งใจมากกว่า

ก่อนอื่นจะขออธิบายให้ฟังก่อนครับ โรค myasthenia gravis หรือโรค MG นั้นไม่มีชื่อภาษาไทยแต่มักจะนิยม

เรียกว่าโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง โรคนี้เกิดจากภูมิเพี้ยนเช่นเดิม โดยที่เซลล์เม็ดเลือดขาวบางตัวที่มีหน้าที่สร้าง

โปรตีนชนิดหนึ่งที่เรียกว่าแอนตี้บอดี้ (antibody) ทำหน้าที่ผิดปกติ โดยที่ปกตินั้น antibody นั้นจะทำหน้าที่ในการ

จับสิ่งแปลกปลอมเชื้อโรค เพื่อนำไปกำจัดทิ้ง แต่แอนตี้บอดี้ที่สร้างในคนเป็นโรค MG นั้นจะไปจับตรงบริเวณ

รอยต่อระหว่างกล้ามเนื้อและเส้นประสาททำให้สันญาณจากเส้นประสาทไปกล้ามเนื้อโดนยับยั้งทำให้กล้ามเนื้อ

อ่อนแรง คนไข้ก็จะมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงทั้งตัว เริ่มต้นจะเป็นที่กล้ามเนื้อมัดเล็กๆก่อน เช่น กล้ามเนื้อตา ทำให้

หนังตาตกเห็นภาพซ้อน กล้ามเนื้อการเคี้ยวการกลืนอาหารทำให้เคี้ยวลำบากกลืนอาหารไม่ได้ สำลักอาหาร

พูดไม่ชัด และถ้าเป็นที่กล้ามเนื้อมัดอื่นๆก็จะมีอาการตามอวัยวะนั้น แต่ที่อันตรายคือถ้าเป็นมากกล้ามเนื้อทรวงอกที่

ช่วยในการหายใจจะอ่อนแรง ทำให้มีอาการเหนื่อยหายใจลำบาก จนอาจจะเสียชีวิตจากการหายใจล้มเหลวได้

สำหรับสาเหตุของโรคนี้ยังไม่มีใครรู้ว่าทำไมเซลล์เม็ดเลือดขาวจึงสร้างแอนตี้บอดี้ที่เพี้ยนไปจากปกติ แต่พบว่าส่วนหนึ่ง

ของคนไข้ที่เป็น MG มีต่อมไทมัสโต หรือมีเนื้องอกที่ต่อมไทมัส ดังนั้นจึงมีข้อสัญนิษฐานว่าต่อมไทมัสอาจจะเป็นสาเหตุ

ของโรค MG ได้ และนอกจากนั้นยังพบว่าในคนไข้ที่่เป็น MG นั้นถ้าได้รับการผ่าตัดเอาต่อมไทมัสออกไปแล้ว

อาการ MG มักจะดีขึ้น จนบางคนหายขาดไปเลยยิ่งเป็นการสนับสนุนข้อสัณนิษฐานนี้

การรักษาโรค MG ก็เหมือนโรคภูมิเพี้ยนอื่นๆ คือสเตียรอดย์ และยังมียาอีกตัวชื่อว่า pyridostigmine (ชื่อการค้า mestinon)

เป็นยาที่มีผลในการเพิ่มสารเคมีบางตัวทำให้การจับของแอนตี้บอดี้ที่ผิดปกติตรงรอยต่อระหว่างเส้นประสาทกับกล้ามเนื้อ

น้อยลง ทำให้อาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงดีขึ้น

พอผมได้กินยา pyridostrigmine แค่เม็ดแรกแค่เพียงครึ่งชั่วโมง อาการทุกอย่างของผมก็ดีขึ้นทันตา แม้จะไม่หายไปเลยก็ตาม

อาการหนังตาตก กลืนลำบาก พูดไม่ชัดหายไปเลย รู้อย่างนี้น่าจะวินิจฉัยให้ได้ก่อนไปสอบก็น่าจะดี

แต่หลังจากที่อาจารย์แพทย์ได้ประเมินแล้วว่าอาการของผมเป็นมาก กลัวผมจะมีอาการหายใจล้มเหลว อาจารย์เลย

ตัดสินใจให้ยาอีกกลุ่ม คือยา immunoglobulin หรือ IVIg เป็นยาที่เป็นส่วนประกอบของ antibody ที่ผลิตขึ้นมาจากคน

โดยการฉีดเข้าเส้นเลือดยาจะไปจับกับ antibody ที่ผิดปกติให้ antibody ที่ผิดปกติเสื่อมลง ยากลุ่มนี้ได้ผลดีแต่ราคาแพงมากๆ

ราคาเป็นแสน แต่ตอนนั้นอาการผมหนักมาก และต้องไปสอบอีกรอบเลยกลัวว่าผมจะไปหายใจล้มเหลวที่ กทม.

หลังจากได้ยา IVIg และยาสเตียรอดย์ รวมทั้ง pydostigmine อาการผมก็ดีขึ้นตามลำดับพอดำเนินชีวิตได้ถึงจะไม่หายก็ตาม

คำถามที่ตามมาอีก 1 คำถามคือแล้วอาการแผลในปากและผมร่วง เกี่ยวกับโรต MG อย่างไร ไม่มีใครตอบได้แต่น่าจะเกิดจากเป็นโรคภูมิเพี้ยน

หลายอย่างพร้อมกัน อ่านในตำราแล้วก็ไม่มีเขียนไว้ว่า โรค MG จะมีแผลในปากชนิด lichen planus กับผมร่วง

แต่อย่างไรก็ตามการรักษาก็คือ steroid เหมือนกัน